Cehaletimizi Döve Döve Azaltacak İzlenesi TED Konuşmaları

0
shares
Facebook Paylaş
Twitter Paylaş
Google+ Paylaş
LinkedIn Paylaş
Pinterest Paylaş
StumbleUpon Paylaş
+
Bu Nedir?

“Sağlam kafa sağlam vücutta bunulur” diyen atalarımız gerçekten de süper bir tespitte bulunmuş. İlk düzenli spor yapmaya başladığımda (3 yıl önceydi. 4 mü yoksa? neyse) evdeki koşu bandında yürüyordum. Vücudum spora alışık olmadığı için o günlük 3 kilometrecik yürüyüşler beni fiziksel ve ruhsal olarak bitiriyordu. Aklımı bacak kaslarımın çektiği acıdan alacak, zihnimi meşgul edecek bir şeyler aradım ve böylece TED konuşmaları ile içli dışlı olmaya başladım. Öncesinde sosyal medyada paylaşılanları, çok hit olanları izlerdim tabii. Ama artık kendime izlenecekler listeleri çıkaran, “akşam olsa da spor yapsam” diye düşünen bir bağımlıydım.

Zamanla yürüyüş hafif geldi ve tam zamanlı daha yorucu sporlar yapmaya başladım. Ancak sevgili TED konuşmalarımı unutmadım; Pazar günleri kahvaltıda ve devamında istediğim kadar izlemeye devam ettim. Hep ilgi alanlarımla paralel sosyal bilimler, insan davranışları ve beynimizin çalışması üzerine olanları izlediğimi farkettim.

Bu Pazar, son aylarda iki kitabını da bayılarak okuduğum Yuval Noah Harari‘den aldığım ilhamla; daha makro, tüm dünyayı ilgilendiren konulara girdim. Bir de eğitim hayatım boyunca en korktuğum konu olan fizik konusuna!

İçinizi şişirdiğim gereksiz uzun girişimden sonra gelin birlikte Cehaletimizi Döve Döve Azaltacak İzlenesi TED Konuşmaları Listesine göz atalım.

ps: Türkçe altyazılar için – youtube’dan videonun sağ altındaki dişli gibi duran “ayarlar” ikonuna tıklayıp alt yazıyı Türkçe olarak seçebilirsiniz.

pps: vaktiniz varsa hepsini arka arkaya izlemeye çalışın; kendimce kolaydan zora dizmeye çalıştım. arda arda izlemek kafa yapıyor. ?

1)Dünya Hakkında Cahil Olmamanın Yöntemleri 

Hans Rosling gerçekten de hepimizin tanıması gereken, harika işler yapan ve maalesef geçtiğimiz 7 Şubat’ta kaybettiğimiz bir tıp doktoru & akademisyen & konuşmacı. Ülkesi İsveçte aynı anda tıp ve istatistik eğitimi almış. Kariyeri boyunca da bu iki alandaki bilgilerini birleştirip toplum sağlığı, nüfus artışı, insanlık nereye gidiyor gibi konulara cevaplar aramış biri. Time dergisi onu 2012’de yılın en etkili insanlar listesine aldığına göre bu sorulara güzel cevapları olduğunu düşünebiliriz. Aşağıda izleyeceğiniz oğlu ile birlikte yaptığı konuşmasının başında bir takım sorular ile başlıyor, izleyiciyi acayip yakalıyor, aralarda bol bol güldürüyor. İzlediğim tonlarca izlenesi TED konuşmacıları arasında favorim kendisi! 🙂

2)18 Dakikada Dünyamızın (Büyük) Tarihi

Konuşmacı David Christian’ı araştırmasaydım fizikçi derdim – o derece iyi fizik biliyor ve çok basitçe, hiç bilmeyene anlatır gibi tatlı tatlı anlatıyor. Ancak kendisi bir tarihçi ve “Büyük Tarih” (Big History) adını verdiği bir öğretisi var. Bu öğreti ile insanlık tarihini Büyük Patlama’dan başlatıp günümüze kadar okumamız gerektiğini savunuyor. Okulların sadece insan türü ortaya çıktıktan sonraki tarihi anlatmasını eksik buluyor. O kadar haklı ki..hele ülkemizdeki müfredatı görse harakiri yapıp kendini öldürdü. Bu sunumda 18 dakika içinde dinleyicinin ilgisini hiç kaybetmeden 18 dakikada 13 küsür milyar yıllık büyük tarihimizi anlatıyor bizelere. Bir de ufak bilgi; Bill Gates kitabını okuyup hayran kalınca çalışmalarını fonlama kararı almış.

3)Kimsenin Cevaplarını Bilmediği Sorular

Tamamı animasyon olan bu sunumla birlikte beynimiz hafiften ısınmaya başlayacak, kafalar karışabilir çok normal. Artık baya baya fizik biliminin karasularında yüzmeye başladık. Bu video iki soruya cevap arıyor; 1)Kaç adet evren(ler) var? 2)Evrende canlılar olarak yalnız mıyız? Bu arada seslendiren adamın sesi ve tonlamaları o kadar başarılı ki, ne anlatsa dinletir. 🙂

ps: Maalesef Türkçe altyazı yok. İngilizce biliyorsanız çok rahat anlaşılıyor. Aralarda kullandığı fizik terimlerini okuyarak takip etmek için İngilizce altyazı açabilirsiniz.

4)11 Boyutu Gözümüzde Canlandırmak

Evrenler, boyutlar, sicim teorisi (string teori), kuantum parçalıklar, kara/siyah madde vb kavramları az çok anladık. Daha derin sularda yüzmeye hazırız artık. Bu sunumda teorik fizikçi Thad Roberts bize 11 boyutu anlatıyor ve gözümüzde canlandırmamız için yardımcı oluyor. Önce 2 boyut vs 3 boyut farkı ile başlayıp devamında beynimizi ısıtacak kadar fazla 11 boyuta çıkarıyor bizi.

“That Roberts da kimdir?” derseniz ilginizi çekecek başlıklarım şöyle; 22 yaşında NASA’dan çağrılmış, Atlantik okyanusunu kendi başına geçmiş, çöllerde kalmış, bir süre hapis kalmış, nişanlısına aydan taş hediye etmeye çalışmış ve “Sex on the Moon” isimli çok satan bir kitap yazmış deli-dahi ve son derece ilgi çekici bir insan.

ps: Maalesef Türkçe altyazı yok. İngilizce biliyorsanız Thad Roberts’in aksanı çok rahat anlaşılıyor. Aralarda kullandığı fizik terimlerini okuyarak takip etmek için İngilizce altyazı açabilirsiniz.

5)Sen Bir Simulasyonsun ve Fizik Bunu Kanıtlayabilir

Yakın zamanda çok tartışılan ve günümüzün dahilerinden Elon Musk gibilerin de savunduğu simulasyon teorisini George Smoot bize adım anlatıyor. Dinleyicilerin “ben etten ve kemiktenim. Gerçeğim.” diye itirazı olacağı varsayımı ile başlıyor. Korkutmadan yavaş yavaş hepimizin, dünyanın ve evrenin simulasyon olduğuna getiriyor konuyu. Süreçte günlük hayatımıza olan bilgisayar oyunları, animasyonlar vb. “gerçeğin simulasyonu” olgulara da değiniyor.

“Kimdir bu George amca?” derseniz CV’si baya kuvvetli. Başlıyorum sıralamaya: fizikçi, kozmolog ve Nobel Fizik Ödülü sahibi. Hatta ve hatta Nobel Komitesine göre “kozmolojinin başlangıcını yapan adam”. Beyonce’nin her şarkısını ve hayatını bilip şu adamı bu Pazar gününe kadar hiç duymadığıma utandım dostlar. Yerin dibine girdim.

Şimdi söz sizlerde. Neler düşünüyorsunuz? Videoların kaçını izleyebildiniz? En sevdiğiniz hangisi oldu? 11 tane boyutu aklınız hayaliniz aldı mı? Peki sizce hepimiz simulasyon muyuz? Yorum bırakın lütfen. 🙂

Facebook Paylaş
Twitter Paylaş
Google+ Paylaş
LinkedIn Paylaş
Pinterest Paylaş
StumbleUpon Paylaş
+

6 Comments

  1. Şubat 14, 2017 / 6:14 am

    Cahilim ama dövmeye gerek yok diye düşünüyorum. Videoları hepsini izledim. Hala cahilim. Durun vurmayın. En eğlencelisi Rosling. En bilgilendiricisi Eleven dimensions ortada buluşmak gerekirse 18 dakikalık dünya tarihi en beğendiğim oldu. 11 boyutu anladım ama kavrayamadım. Sorunda bu galiba. Bence simülasyon olabiliriz. Ama olup olmamamız çok önemli değil. Bu şu anda yaşadığım hayatta bir şey değiştiriyorsa önemli hale gelir. Benim değiştirmezdi. Hayatın ve bizim algoritmalarımız da simülasyon olsa da olmasa da değişmezdi bu durumda. Ted konuşmaları güzeldir. Lakin sevdiğiniz konularda derine inmek gerekirse bu spor aktivitelerine, oxford tarzı müzakereleri ile ünlü intelligencesquared serisini tavsite ederim. Tam bir İngiliz gibi koşar, bir aristokrat gibi bisiklete binebilirsiniz böylece. Harrari nin Sapiens ve Deus serileri başlamak için birebir. Sonrası ise quantum dan döne döne demokrasiye doğru gider… Sonra müzakerelerin çekildiği tarihe bakılıp, oha adamlar o zamandan bunları tartışıyormuş denilip hayret edilir. Neden yazıyorum. Derlemeyi beğendim o yüzden. Bitti. Teşekkürler.

    • zeynepcansoylu
      Yazar
      Şubat 14, 2017 / 7:03 am

      yoruma bayıldım valla utanmasam kopyala & yapıştır yazıya eklerim! 🙂
      benim döve döve çıkaralım dediğim cehalet, yoksa kendimiz değil tabii. ?? (canımkendim) 11 boyutu aynen ben de anladım ve kavrayamadım! içten içe “acaba tek saf benim miyim?” diyordum duygularıma tercüman oldunuz.
      bahsettiğiniz intelligencesquared serisine akşam ilk iş bakıyorum. 🙂 çoook teşekkürler. neden bilmiyorum ama aşırı gülümsedim mutlu oldum. 🙂

  2. Laura
    Şubat 28, 2017 / 8:01 am

    Derlemeyi çok beğendim ve kahvaltı ederken keyifle izledim. Fiziği çok seven biri olarak böyle videolar izlemek hep hoşuma gitmiştir her ne kadar hepsini yüzde yüz anlayamasam da. Başka bir derleme daha olsa çok güzel olurdu. 🙂

    • zeynepcansoylu
      Yazar
      Şubat 28, 2017 / 9:25 am

      çok teşekkürler 🙂

      nasıl başka derlemeler? gene fizik üstüne mi? başka konularda mı?

      üşenmem hazırlarım valla 🙂

      • Laura
        Mart 1, 2017 / 3:53 am

        Genel fizik üzerine olabilir, en beğendiğiniz ted konuşmaları olabilir, dünya tarihi olabilir, psikoloji üzerine olabilir 🙂

        Eğer vaktiniz olursa ve hazırlarsanız pek sevinirim 🙂

  3. ufkaresmidusentepe
    Mart 26, 2017 / 10:02 am

    Bu ara sularda falan mı bişey var nedir, ben de iki aydır deli gibi matematik fizik, videoları seyrediyorum.

    Küçük bir katkı olsun diye aşağıda ben de bir liste paylaşıyorum. Benim önerebileceğim malesef alt yazı olmayan videolar. İşi gücü bırakıp bunları tercüme edesim geliyor bazen. Bir de tekrar üniversiteye girip fizik okumak falan.

    Youtube’daki kanallar;
    Numberphile
    Sixty symbols
    PBS Space Time
    Physics Girl
    Veritasium
    Mathlogger
    Imaginary Numbers are Real: https://www.youtube.com/playlist?list=PLiaHhY2iBX9g6KIvZ_703G3KJXapKkNaF

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bumerang - Yazarkafe