Ketolar, Paleolar, Veganlar Eklesin: Beslenme Üzerine Netflix Belgesel Önerileri

0
shares
Facebook Paylaş
Twitter Paylaş
Google+ Paylaş
LinkedIn Paylaş
Pinterest Paylaş
StumbleUpon Paylaş
+
Bu Nedir?

Belki dizi/film gibi kurmaca içerikler yerine bilgi veren belgeseller izlemeyi çok seviyorsunuz. Belki de Netflix’teki kayda değer tüm dizi vb içerikleri tükettiniz; sıra geldi belgesellere. O zaman beslenme daha doğrusu sağlıklı beslenme üzerine bir şeyler öğrenmeye ne dersiniz? Zaten pandemi ile yemeklerimizi çoğunlukla kendimiz hazırlar olduk. Bilgi ve yeme içmeye bakış açımızı derinleştirmek için ideal zamandayız. Paleosundan, ketosuna, veganına türlü beslenme ekollerini anlatan Beslenme Üzerine Netflix Belgesel Önerileri listeme buyrunuz o zaman!

ps: Bir de beslenmenin ve yeme-içme sektörü üretiminin çevresel etkileri var. Ki bu etkiler DE-VA-SA. Bu etkilere göre beslenme şeklini, özellikle et ve süt ürünleri tüketimizi azaltmak da son derece mantıklı ve vicdanlı aksiyonlar. Ek olarak gıda israfı, sürdürülebilirlik ve daha sağlıklı tarım vb konular da var. Bu tür belgeseller de bir sonraki Netflix Beslenme Belgeselleri yazımın konusu olsunlar.

Netflix belgesel önerileri listeme geçmeden; her sene yeniden okuduğum ve çok sevdiğimDüşünce Gücü ile Tedavi kitabı yazarı Louise Hay‘den beslenme üzerine bir kaç alıntı yapmak isterim. “Sağlıklı beslenme konusunda fazla ayrıntıya girmem. Çünkü tüm sistemler değişik insanlar için uygun.” “Beslenme üzerine yazılan kitaplar, genellikle bu konuda ciddi sorun yaşayan kişiler tarafından yazılıyor ve bunlar kendilerini iyileştirmek için geliştirdikleri yöntemleri başkalarına salık veriyorlar. Oysa herkes aynı değildir.”

Konu beslenme olunca gerçekten de herkese iyi gelen, herkese göre sürdürülebilir olan şeyler parmak izlerimiz kadar farklı. Ben de kişisel olarak tüm insanlığın izlemesi gereken tek doğru olduğuna inanmıyorum. Dönemsel ihtiyaçlar, öncelikler ve hayat stilimize göre deneme yanılma yöntemi ile kendi doğrumuzu bulmak en iyisi.

1)The Magic Pill

Öncelikle önemli bir bilgi: Netflix bu belgeseli kaldırmış! Ancak ufak bir internet araması sonucu youtube’dan bile ulaşılabiliyor. O nedenle listemde tutuyorum.

The Magic Pill belgeseli ketojenik veya paleo beslenme tarzı savunucusu bir belgesel. Yani sadece et-balık-tavuk (mümkünse organik) ve sebzeyi bol tüketmeyi, yağ olarak zeytinyağı, gerçek tereyağı ve hindistancevizi yağı vb yağları kullanmayı ve minimal düzeyde meyve yemeyi savunuyor. Toplumun çok farklı kesimlerinden örneklerle de bu fikirleri destekliyorlar.

Şeker ve karbonhidrat ağırlıklı beslenen ve diyabet, kalp sorunları, kanser, otizm vb sorunlar yaşayan kişileri ketojenik beslenmeye geçirip değişimleri takip ediyorlar. Gerçek insanların zaman içine yayılmış hikayeleri olduğu için izlemesi sürükleyici ve keyifli. Sağlık, kan değerleri ve enerjilerindeki gelişme ve hastalıklarındaki gerileme anlatılıyor. Deney gruplarında çok sevdiğim Avustralya yerlileri aborjinler de var.

İnsan türü için tarihsel olarak bu beslenme tarzının (avcı – toplayıcı) 200.000 yıl önce ortaya çıkması ve tarımı başlatıp yerleşik hayata geçmenin ise 12.000 yıl önceye denk gelmesi bilinen gerçekler. Benim de (ister istemez taraflı olduğum) ve kişisel favorim, bana en iyi gelen beslenme tarzı budur. İçeriğindende süt ve süt ürünleri olmayan Paleo beslenme diyebilirim.. Özellikle deniz ürünleri, beyaz et, yumurta ve sebzelerin ön planda olduğu. Hatta amaç kilo kaybı ise meyveyi de minimize etmek ve glisemik indeksi düşük meyveleri tercih etmek.

Belgesel ayrıca evimizdeki yiyecekleri, neden her şeyin bu kadar çok karbonhidrat (özellikle mısır ve soya) içerdiğini, çiftlik hayvanlarına neden yeşillik yerine mısır ve soya dayadıklarını sorgulatıyor. Dünya gezegeninde hayatımızı sürdürmemizi sağlayan “toprak” nasıl daha iyi olur, ona nasıl zarar vermeyiz ve kazan-kazan ilişkilerine gireriz çok net görüyoruz.

2)Forks Over Knives

Bitkisel bazlı (vegan) beslenme üzerine izlediğim en iyi, olabildiğince en tarafsız ve bilimsel çalışmalara dayalı Netflix belgeseli Forks Over Knives ile listemize devam ediyoruz. Belgeselde diyabet, kanser, kalp vb kronik hastalıkları önleme ve geri döndürme ile beslenme ilişkisi çok iyi işleniyor. Özellikle bol bol görüşlerine yer verilen 86 yaşında, süper-fit ve atletik kardiyolog Caldwell Esselstyn beni çok etkiledi.

Uzun yıllar boyunca kendisi, ailesi ve hastalarında bitkisel bazlı, düşük yağ oranlı, hayvan eti ve ürünlerini içermeyen diyetler denemiş ve inanılmaz sonuçlar görmüş bir doktor. Özellikle Amerika gibi gelişmiş ülkelerdeki felaket ötesi beslenme alışkanlıklarının (bol şeker, yağ, tuhaf kimyasal içerikler) sağlık anlamında yıkıcı boyutları çok güzel anlatılıyor.

Çin Mucizesi (The China Study) olarak yayınlanan devasa çalışma ve kitaptan da bu belgeselde bahsediliyor. Çinde tam 20 sene boyunca 65 eyalette, her eyaletten 100 kişi üzerinde yapılan düzenli bir beslenme takip çalışması. Amerika veya diğer ülkelerde eşi benzeri olmayan bir kapsamda ve süre uzunluğunda. İlgilenler için kitabın Türkçesini ikinci el olarak internette bulmak mümkün.

Peki bu çalışma bilimsel olarak ne göstermiş? 6500 kişi üzerinde 20 senelik bölgesel beslenme çalışması göstermiş ki: diyabet, kalp hastalıkları, göğüs, bağırsak ve prostat kanseri ile hayvansal ürünler (süt ürünleri dahil) tüketimi arasına bir ilişki var. Ek olarak işlem görmüş karbonhidratlar da (şeker, un vb) bu gruba dahil.

Bahsi geçen bu kronik hastalıkları ve hatta kanseri geri çevirmek için ne yapılabilir? Çoğunlukla bitkisel bazda (sebze – meyve), baklagil ile beslenip hayvansal ürünleri ve işlem görmüş karbonhidratları sınırlamak en mantıklısı. Bu çalışma hakkında beni en çok sevindiren şey: kesinlikle x-y-z gıdaları yemeyin, sıfırlayın dememesi oldu. Misal Çin’de yapılan koca bir tencere sebze yemeğine tat ve farklı bir boyut vermesi için ufak bir parça et-tavuk vb atılıyor. Ya da şeker kullandıkları tarifleri de var. Sadece bu gıdaların dostumuz olmadığını bilip ufak ölçülerde tüketin diyor. Denge ve konunun her maddesi için adalet meraklısı terazi burçaları bunu sevdi!!

3)What The Health?

Başlangıcı ile beni ilk andan yakalayıp kendisine çeken bir belgesel. Anlatıcımız ergenlikten beri sağlık konusuna, beslenmeye çok meraklı olduğunu, ailesinin kronik hastalık geçmişini ezbere bildiğini ve boş zamanlarında google’da gezinip kendisine teşhisler koymaktan hoşlanan bir hastalık hastası olduğunu söylerek başlıyor. Bu şey değil mi? BEN! (bugüne kadar beslenme ve hayat tarzı sorularımda başlarını ağrıtıp canlarını sıktığım tüm kardiyologlar ve endokrinologlara buradan selam olsun. koskoca İstanbul’da sadece bir tanesi beni tatmin edecek cevaplar verdi!)

Amerika’daki kanser, diyabet, kalp hastalıkları vb kuruluşlarının beslenme üzerine tavsiyelerini araştırıyor. Çeşitli bağımsız bilimsel çalışmalar ile kıyaslıyor. Bir şeylerin ters gittiğinin farkına varıyor. Kronik hastalıklar ve beslenme üzerine sorularını sormak üzere bu derneklere ulaşmaya çalışınca kapılar suratına tek tek kapanıyor ve “biz sizi ararız” cevabını alıyor. Bildiniz.. asla aramıyorlar.

Buradan yola çıkarak pek çok dernek, hastane ve doktorun ilaç şirketleri ve daha da beklenmedik olarak gıda ve hayvancılık sektörü ile sponsorluk ilişkilerini araştırmaya başlıyor. Belgesel baya sürükleyici bir film tadında ilerliyor ve en sonraki bitkisel bazlı beslenmeye giderken adım adım ilerliyor. Konu toplumsal sağlık olunca devletlerin vatandaşları yerine büyük şirketlerin yanında yer aldığını tartışmasızca karşımıza getiriyor. Gıda sektörünü ve yediklerimizi sorgulatacak güzel ve sürükleyici bir belgesel. Listedeki diğer belgesellerden farklı olarak beslenme üzerine öğütler vermekten çok sektörü anlatıyor diyebilirim.

4)The Game Changers

Bu listede muhtemelen adı en çok duyulan, en bilinen belgesel The Game Changers ile devam edelim. Yapımılarından bazıları James Cameron, Arnold Schwarzenegger ve Jackie Chan olunca büyük ilgi çekmesi de kaçınılmazdı. Belgeselde fiziksel performansın çok önemli olduğu atletlerin bakış açısından bitkisel bazlı (vegan) beslenme anlatılıyor.

Vegan beslenme ile atletlerin performans ilişkisi üzerinden deneyimleri, çeşitli alanlardan doktorların anlatımları ve belgesel için yaptıkları deneylerde destekleniyor. Forks Over Knives kadar süper bilimsel bazlı olmasa da mesajını kısa ve öz şekilde veriyor. Özellikle Arnold Schwarzenegger gibi vaktiyle onlarca yumurta, kilolarca etle günlük olarak beslenmiş kas yığını olarak tabir edebileceğimiz kişilerin fikir değişikliği yaşayıp bitkisel bazlı beslenmeye geçerek performanslarını artırması çok etkileyici.

Benim belgesel zevkime göre süper taraflı gelse de izlemesi keyifli ve kolay. Veganizmi bol bol överken una, şekere ve kötü yağlara abanmamak konuları bence çok havada kalmış, hatta bahsedilmemiş bile. Mesela ağırlık kaldırma şampiyonu atletlerden biri sıklıkla patates kızarması, vegan pizza vb yediğini söyledi. Kusura bakmayın ama nerede sağlık? 🙂

5)History 101: Fast Food

Netflix Beslenme Belgeselleri listemde son madde 22 dakikacık hemen tüketmelik bir içerik: History 101 serisinin Fast Food bölümü. Fast food menülerinin sağlığa etkisi bir yana bu devasa sektör Amerika’da 1950’lerde nasıl çıktı, nasıl büyüdü ve dünyaya kültür olarak pazarlandı konularını çok güzel anlatıyor. Rusya’daki ilk McDonals açılışında olanlar, Pizza Hut’un ISS’e (uluslarlası uzay istasyonuna) milyonlarca dolar harcayarak teslimat yapması vb tarihi ve ikonik anlar da var.

Günümüz dünyası ve sağlık çerçevesinden bakınca düşük gelir gruplu insanların hamburger – patates – içecekten oluşan bir menüyü bir salata + meybe menüsünden çok daha ucuza alması, et tüketimi ve çıkardığı aşırı fazla plastik atık ile çevreye etkisi vb güzelce anlatılıyor.

Bir de kişisel itiraf… burada bahsi geçen bazı zararlı yemekleri ve zincirleri o kadar seviyorum ki… Mesela In-and-Out Burger’dan bahsedilince bir özlem kabardı içimde. Hayatta her konuda olduğu gibi abartmadan dozunda (ayda bir vb) fast food yesek dünya daha iyi bir yer olur? Tabii bunun için giderek artan gelir ve eğitim eşitsizliği sorunlarını çözmek şart.

Şimdi söz sizde.. belgesel önerileri listem hakkında ne düşünüyorsunuz? Favoriniz hangisi? Sizin önerileriniz, eklemek istediğiniz belgeseller nelerdir? Başka hangi konularda belgesel önerileri istersiniz? Mutlaka yoruma bekliyorum.

ps: Beni ve türlü önerilerimi takip etmek için instagram şubeme beklerim! (instagram: zeyneppcans)

Facebook Paylaş
Twitter Paylaş
Google+ Paylaş
LinkedIn Paylaş
Pinterest Paylaş
StumbleUpon Paylaş
+

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bumerang - Yazarkafe