Sneakers (/ˈsniːkə/) sözlük anlamıyla spor veya rahat giyime uygun ayakkabı. Kendinize, çevrenize ve yakın moda tarihine bakacak olursanız bu tanımdan çok daha fazlası. Sneakers Hakkında Herşey konusunu araştırıp yazmam kaçınılmazdı. 🙂
Sneakers, modellerini en son apple cihazları gibi takip eden hayranları, top 100 oylama listeleri, yüzbinlerce dolar harcayan koleksiyonerleri ve belgeselleri ile popüler kültüre sonsuza kadar çıkmayacak şekilde kazındı. Artık sadece sporla değil günlük stilin bir parçası hatta ünlü markalar ve moda evleri sayesinde en “tasarım” parçası olarak yer edindiler. Son iki yıla kadar hiç spor yapmamış benim bile elimin altında dört farklı markanın altı çift sneaker’ı ve kendimce “en favori” markam var. Son olarak CrossFit sneakerlarının mavisine ufak çaplı bir servet yatırmaya karar verince anladım “sneaker dosyası” hazırlamanın zamanı geldi de geçiyor bile. Sizler için, tüm zamanların en kült, en ikonik, en çok oy alan sneaker’larını araştırıp derledim sevgili dostlar. Belki beğendiklerinizi koleksiyonunuza katar ve düzenli spora başlarsınız, belli mi olur.
Converse Chuck Taylor All Star
Basketbol ayakkabısı olarak ortaya çıkan bu model tüm zamanların en bilindik, en evrensel ve çok kopyalanan modeli oluverdi. Üstün tasarımlar en sade fikirlerden doğar mantığının canlı kanıtları. Rocktan, hip-hop’a her türlü kültürde Chuck Taylor All Star modeli kendine yer buldu. Modelin piyasaya çıkış tarihi 1923 olması da “Moda geçicidir, Stil kalıcıdır” sözünü doğrular nitelikte.
Adidas Samba modeli 1950 yılında futbol ayakkabısı olarak piyasaya çıktı. Basit tasarımı ve ince çizgileri sayesinde futbol haricinde de her türlü stile uyum sağladı. Piyasaya çıkışından 60 küsür yıl sonra bile tasarımı hala “geçerli” olan kaç ürün vardır? Sneaker forumlarında okuduğum yaygın bir inanışa göre; evrendeki herkesin -gerçek veya sahte- bir çift Adidas Samba’sı olduğu hesaplanıyor.
Nike Air Jordan 1 Modeli
Nike’ın ilk Air Jordan modelinin piyasaya çıkma tarihi 1985. Aynı zamanda ilk defa süperstar bir sporcu adı ile çıkan ilk sneaker oldu. Sneaker tasarımını tüm markalar için sonsuza kadar değiştirdiklerinde herkes hem fikir. İlk çıktığı günden itibaren sürekli üst modelleri de gelmeye devam etti. O kadar fazla fanatik hayranı var ki bu modelin. Hakkına kötü birşey düşünürsem çarpılacağımı düşünüyorum.
Vans Half Cab Sneaker’lar
Steve Caballero’nun elinden çıkma, 1992 yılında piyasaya çıkan bu model tüm zamanların en iyi kaykaycı ayakkabısı ünvanını hala elinde tutuyor. Markanın kaykaycılar ve kaykay kültürü ile aşk ilişkisi de bu model sayesinde başlayıp gelişti. Ayakkabı kalıbı içindeki ekstra destek ve orta yükseklikteki kesim kaykaycılar için son derece rahat ve fonksiyonel olduğunu zamanla kanıtladı. Bir gün sneaker müzesi yapılırsa Vans Half Cab modeli için ayrı bir oda gerekecek, o derece önemli.
1983 yılında piyasaya çıkan Reebok Ex-O-Fit modeli cırtcırt (velcro) bantları ilk kullanan model oldu. O yıllar için süper düper bir yenilik olan cırt cırt bantlı bu model 80’lerin en önemli “it sneaker”ı oldu. Ex-O-Fit modeli, popüler kültürdeki fitness algısını da oldukça etkiledi. Bu model yıllar sonra Kanye West’in koleksiyonu “Yeezy”de de yer buldu. Bana sorarsanız bu model Sneakers Hakkında Herşey kavramının resmi gibi; “the sneakers”. 🙂
Günümüzde her evde en az bir çifti olan New Balance marka sneaker’ların tasarım fikir babası olan bu model 1988 yılında piyasaya çıktı. Özellikle Amerikan’ların gönüllerini “made in America” etiketi ile fetheden bu marka model günümüzde altın çağını yaşıyor. Modelin mantığı uzun mesafe koşularını önden hafif yüksek olan arka tabanı ile kolaylaştırması. Bu marka ve model pek benim ilgimi çekmese de seveni ve koleksiyoneri bol.
Puma Clyde
Walk Fraizer tarafından tasarlanıp 1973 yılında piyasaya sürülen Puma Clyde modeli, spor ayakkabılarda pek sık kullanılmayan bir materyel olan süeti kullandı. Kendi dönemi için farklı ve canlı renkler ile sneaker dünyasında yeni ufaklar açtı.
Adidas Superstar
Adidas Superstar sneakerın burun kısmındaki deniz kabuğu görünümlü kısım basketbolcuların ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlandı ve 1965 yılında model piyasaya sürüldü. Basketçiler için ilk ayakkabıyı yapan Converse All Star Chuck Taylor modelinin “steroidli” versiyonı olarak anılıyor hayranları arasında. Bu model benim için kelimenin tam anlamıyla “oldschool” demek.